In maart dit jaar had ik er genoeg van: ik was klaar met Instagram en besloot om mijn account en daarmee ook de app te verwijderen. Een paar maanden later volgde Twitter, en aangezien ik mijn Facebook account vorig jaar al verwijderd had, had ik opeens geen social media apps meer op mijn smartphone. Ik vertel je waarom ik hiervoor koos, hoe ik de afgelopen maanden ervaren heb en waarom ik onlangs toch weer een account op één platform heb aangemaakt.
Voordat ik mijn accounts en apps verwijderde had ik al vaker een “social media detox” gedaan. Een dag, weekend of week zonder social media. Dit voelde altijd zo bevrijdend: ik had meer tijd over, hoefde me geen zorgen te maken over wat ik moest plaatsen of over mijn dalende “engagement” (waar ik me niet bezig mee wilde houden, maar toch deed). Ook had ik inmiddels door dat het me niet zoveel boeide waar al die influencers en oude bekenden mee bezig waren. Als ik weer terug was op social media, had ik vaak helemaal niets gemist. Langzaam begon ik na te denken om helemaal van social media te verdwijnen.
Zouden mensen me vergeten?
Maar in een wereld waar iedereen online is en communiceert via social media, is dat nog best een uitdaging. Wat als ik minder contact met vriendinnen zou hebben, omdat we elkaar geen DM’s meer sturen? Zouden mensen me vergeten? En gaat het een negatieve impact op mijn eigen online aanwezigheid hebben, waaronder mijn blog? Ik heb er daarom lang over nagedacht en besloot om mijn accounts één voor één langzaam te verwijderen. Sinds juni 2021 was ik, op een afgeschermd LinkedIn profiel na dat ik alleen voor zakelijke doeleinden gebruik, eindelijk van social media af.
Een leven zonder social media went snel. De extra vrije tijd besteedde ik aan boeken lezen, aandacht geven aan mijn katten (die vinden het volgens mij heel fijn dat er niet steeds een camera op hun gericht is, “leuk voor Instagram!”, maar dat ik gewoon quality time met ze besteed) en ik kon eindelijk echt uitrusten na werk of een drukke dag. Want ik was me over de jaren heen behoorlijk gaan irriteren aan wat ik voorbij zag komen op social media. De bewerkte selfies werden steeds extremer, om de haverklap kwam (verkapte) reclame voorbij en al die discussies… Wat ben ik blij dat ik dat allemaal niet meer hoef te zien.
De juiste beslissing, maar toch…
De eerste paar maanden was ik overtuigd dat ik nooit meer terug wilde naar social media. In diezelfde tijd kwamen er diverse onderzoeken naar buiten hoe social media ons negatief beïnvloedt. Ik las boeken en keek documentaires over social media en dit versterkte mijn gevoelens en beslissing. Ook halveerde mijn schermtijd. Er waren zelfs dagen waar ik maar een half uurtje bezig was met mijn smartphone. Een enorm verschil met vroeger, toen ik soms wel drie tot vier uur op een dag bezig was op mijn smartphone!
Er was alleen één ding dat ik miste: het contact met vrienden en hun Stories op Instagram. Ik merkte dat ik toch dingen miste, omdat ik hun foto’s en video’s niet meer zag. Zonder een Instagram account kun je namelijk geen Stories bekijken. Ik wil die schattige babyvideo’s of korte updates tijdens een vakantie van mijn beste vriendinnen best wel zien. Het laat me meer verbonden voelen met de mensen om wie ik geef. Daarom besloot ik onlangs om toch weer een Instagram account aan te maken*.
Geen Instagram app meer
Maar voordat ik dat deed, dacht ik na over hoe ik al die negatieve effecten kon vermijden. Ik wilde me nooit meer zorgen maken over wat ik moet plaatsen, mijn engagement, het volgen-ontvolgen van accounts en ik wilde geen uren in de app scrollen. Het antwoord was gelukkig simpel: ik zette mijn nieuwe profiel meteen op privé en gebruik Instagram enkel als communicatiemiddel via privéberichten. Ik plaats zelf dus niets, geen foto’s en ook geen Stories.
Ook maak ik geen gebruik van de app. Ik open Instagram alleen in de browser op mijn laptop. Dit heeft verschillende voordelen. Ten eerste zie ik op deze manier geen advertenties. Deze tonen namelijk alleen maar in de app. Ten tweede ben ik meestal na 2 minuutjes wel klaar met scrollen, omdat ik maar zo’n 15 accounts volg. Naast dat je geen reclame in de desktopversie van Instagram ziet, krijg je ook geen aanbevelingen te zien. Je ziet dus echt alleen content van de accounts die je volgt. Ik stuur af en toe een DM naar een vriendin en volg een paar interessante accounts waar ik iets van leer. That’s it! Ik denk dat ik nu nog maar maximaal 5 minuten per dag op Instagram zit. Facebook en Twitter laat ik nu voor wat het is, daar zie ik de toegevoegde waarde niet van in.
Dit is wat ik geleerd heb in zes maanden zonder social media
Ik ben in de afgelopen maanden anders naar social media en mezelf gaan kijken. Dit zijn een aantal observaties die me zijn bijgebleven:
– Niemand maakt zich druk over of je wel of niet op social media zit en over hoe vaak, of dat je überhaupt, iets plaatst. Van de meer dan 3500 volgers die ik op Instagram en Twitter had, hebben maar twee hiervan een mailtje gestuurd met de vraag of ik niet meer op social media zit. Je aanwezigheid, of afwezigheid, is echt niet zo belangrijk als je misschien denkt.
– Alhoewel ik dacht authentiek en oprecht op social media te zijn, was dat toch niet helemaal waar. Ik maakte me soms druk over hoeveel volgers en engagement ik had en paste mijn posts daar op aan. Toen ik geen social media meer had, hoefde ik niet meer mee te doen met al die onzin en voelde ik me weer echt mezelf.
– Ik wil geen influencer meer zijn, die tijd is voorbij. Ik haal meer geluk uit mijn “normale” baan en mijn privéleven dat ik niet meer online hoef te zetten. Het voelt heerlijk om je geen zorgen meer te maken over wat mensen (online) van je vinden. En om eindelijk je eigen keuzes te kunnen maken, zonder online kritiek te ontvangen!
– Ik dacht altijd dat ik het leuk vond om foto’s van mezelf te maken, maar sinds ik geen foto’s meer deel doe ik dit bijna niet meer. De laatste foto die ik van mezelf heb is in september gemaakt, toen ik een nieuwe fiets kocht. Laatst heb ik ook een groot deel van mijn eerder gemaakte foto’s verwijderd, want ik ga er niets meer mee doen. Die allernieuwste smartphone met verbeterde camera hoef ik dus ook niet meer aan te schaffen.
– Geen publieke aanwezigheid op social media had helaas wel een nadelig effect op mijn blog. Want tja, wie leest je nieuwe artikelen nog als je ze nergens meer deelt? Gelukkig heb ik een handjevol vaste lezers die uit zichzelf naar mijn blog komen en doen een aantal van mijn artikelen het goed in Google, waardoor ik toch nog wat nieuwe lezers krijg. Maar hierdoor ben ik wel minder gaan bloggen. Dat heeft ook te maken met het loslaten van mijn online persona, waardoor ik dit kan accepteren.
Ben ik blij dat ik een groot deel van dit jaar niets met social media deed? Ja, absoluut! En alhoewel ik graag van social media was gebleven, besef ik ook dat social media nu eenmaal bestaat en dat de meesten van ons hier gebruik van maken. Ik hoop dat ik op mijn eigen manier hier verantwoordelijk mee om kan gaan, zonder de negatieve effecten weer te merken.
* Update september 2023: Ik heb mijn Instagram-account alweer verwijderd. Ik merkte dat de mensen die ik volgde steeds minder postten (een deel is nu veel actiever op TikTok, waar ik niet aan ga beginnen) en dat de paar informatieve/inspirerende accounts die ik volgde steeds commerciëler werden. Dat zorgde weer voor wat ergernissen. Omdat ik niet het gevoel heb dat ik iets mis als ik niet op Instagram zit, heb ik ook deze privé-account verwijderd.
