Freelancer zijn: vrijheid of juist meer zorgen?

Jarenlang heb ik me ertegen verzet: een “normale” baan. Ik wilde liever van mijn vrijheid genieten, zelf bepalen hoe en wanneer ik werk en volgens mijn eigen regels leven. Ik raakte geïnspireerd door vrouwen die online veel succes boekten met hun website of bedrijf. Maar inmiddels zie ik ook de keerzijden van al deze “vrijheden”.

Het klinkt natuurlijk best verleidelijk, je eigen baan creëren en zelf de regels bepalen. Maar dat is niet zo makkelijk als sommige #girlbosses je online laten geloven. Je krijgt als freelancer of ondernemer namelijk ook te maken met:

– Bedrijven en klanten die niet of te laat betalen, waardoor je sommige maanden niets verdient.

– Onzekerheid qua afspraken en werk, want als freelancer verlies je in onzekere tijden vaak als eerste je werk.

– Je moet jezelf blijven motiveren, want jij bent in je eentje verantwoordelijk voor de omzet en succes van je bedrijf.

– Zonder collega’s of manager word je weinig uitgedaagd om anders te denken en werken, waardoor je vast kunt komen te zitten.

– Als je eenmaal weer op kantoor werkt, al is het maar tijdelijk voor een opdracht, is dit (in mijn ervaring) echt een cultureshock. Ik bedoel: waarom zitten er zoveel mensen op elkaar in een kleine ruimte en waarom moet ik me tegenover tien verschillende afdelingen verantwoorden?!

Wil ik dit wel?

De vraag die sinds twee jaar door mijn hoofd spookt: wil ik wel een “vrije” freelancer/ondernemer zijn? Alhoewel ik in de afgelopen jaren enig succes boekte (met een populaire website, mooie samenwerkingen en vermeldingen in de media), had ik ook vaak te maken met bovenstaande keerzijden. Maar dat niet alleen: ik vraag me soms serieus af of ik het wel in me heb om een succesvolle ondernemer te zijn.

In tijden waar ik voor mezelf werk – aan een eigen project of als freelancer aan korte klussen vanuit huis – mis ik namelijk de structuur en verantwoordelijkheid die ik ervaar als ik op kantoor met andere mensen samenwerk. Ik vind het nog best lastig om mezelf te motiveren om vroeg op te staan, mijn tijd slim in te delen en proactief aan het werk te gaan. Ik merk dat ik met vlagen productief ben, vaak als ik me geïnspireerd voel, om vervolgens weer werk uit te stellen. Als ik op kantoor werk, of thuis met meerdere contactmomenten met collega’s, dan ervaar ik dat niet. Dan neem ik die verantwoordelijkheid wel en zorg ik ervoor dat ik al mijn deadlines haal en goed werk lever.

Wat maakt een goede ondernemer?

Daarnaast mis ik misschien nog wat andere kwaliteiten en interesseren bepaalde aspecten van het ondernemen me niet zo. Zoals in de spotlight willen staan (ik werk liever achter de schermen), altijd aan je “brand” moeten werken (ik heb echt een haat/liefde verhouding met social media) en sales (ik denk meestal: je wilt met me werken of niet, dus ik doe niet mijn uiterste best om je over te halen). Ik zie dat andere freelancers hier minder moeite mee lijken te hebben en daarom meer opdrachten binnenhalen, meer volgers op social media hebben en meer geld verdienen.

Natuurlijk zijn er ook genoeg zelfstandigen die hun best doen, in de spotlight staan en alsnog weinig opdrachten binnenhalen. In de tijd dat ik nog in verschillende Facebook-groepen voor ondernemers zat kwamen constant berichten voorbij van ondernemers die amper geld verdienden. Dat zou je echter niet zeggen als je naar hun gelikte Instagramprofiel keek: daar straalden ze geluk en succes uit. Om vervolgens achter de schermen te klagen over hoe moeilijk ze het hebben…

Ik heb geleerd dat de ondernemersreis voor iedereen anders is. Sommigen kunnen van hun passie een succesvol bedrijf maken, anderen leren gaandeweg de nodige skills en boeken zo succes. Er zijn ook genoeg ondernemers die het ondernemerschap binnen een aantal jaar weer opgeven. Ik weet nog niet zo goed tot welke categorie ik behoor.

Wat mijn ego wilt vs. wat ik wil

Dit is een strijd die al langere tijd in mijn innerlijke wereld afspeelt. Het is soms lastig om onderscheid te maken tussen wat mijn ego wil en wat ik wil. Waar komen de gedachten die ik heb over een succesvolle ondernemer zijn vandaan? Lang heb ik gedacht dat het een wens was die diep in mij zat, maar langzaamaan begin ik daaraan te twijfelen. Ik geloof dat mijn “ego” me vaak probeert over te halen om het ondernemerschap na te streven, om zo rijk en succesvol te worden en dat een “gewone” baan niets voor mij is. Maar klopt dat wel?

Als ik naar het grotere plaatje kijk – hoe ik leef, mijn persoonlijkheid en niet geheel onbelangrijk: wanneer ik me gelukkig voel, dan kom ik tot een andere conclusie. Ik word gelukkig van structuur, privacy, rust en enige zekerheid. Ook vrijheid, creativiteit en onafhankelijk zijn maken me gelukkig. Ik weet inmiddels dat ik dat laatste ook kan vinden op de werkvloer, zolang ik geen vervelende manager boven me heb. Het onzekere freelancebestaan, gecombineerd met weinig structuur en soms weinig geld, levert soms meer stress dan geluk op.

De (financiële) zekerheid lokt

Wat ik zeker weet is dat ik nooit meer financieel afhankelijk van iemand wil zijn. Ik haal veel voldoening uit genoeg geld verdienen om voor mezelf te zorgen. Ik vind het fijn om te weten dat ik, mocht ik ooit weer op mezelf aangewezen zijn zonder relatie, ook rond kan komen. Maar die financiële zekerheid haal ik niet uit korte freelance klussen. Op dit moment heb ik gelukkig ook een vaste zzp-opdracht, waardoor ik prima rond kan komen. Maar wat als deze opdracht afloopt en ik niet zo snel iets vergelijkbaars kan vinden? Ga ik dan weer het onzekere freelance bestaan aan of zou ik een baan in loondienst overwegen?

Ik merk dat ik hier nu heel anders tegenover sta dan een aantal jaar geleden. Toen moest ik er echt niet aan denken om fulltime op kantoor te werken. Maar tijden veranderen. Parttime werken wordt in Nederland veelal geaccepteerd. En dankzij corona hebben kantoren ontdekt dat thuiswerken ook prima werkt. Het idee om ooit een wat langer contract aan te gaan voor 24-32 uur in de week zie ik steeds meer zitten. Zeker als ik deels thuis mag werken en zo toch nog een beetje vrijheid ervaar.

Wie weet wat de toekomst brengt…

Voor nu ben ik blij met mijn werk en inkomsten. Ik blijf daarom mijn best doen voor de opdrachten die ik heb lopen. Ik geniet van de structuur die ik doordeweeks heb, van het geld dat ik verdien (waardoor ik weer een hele andere vorm van vrijheid creëer) en ben stiekem hartstikke blij dat ik nog thuis mag werken. Wanneer de opdrachten aflopen geloof ik dat de juiste vervolgstap vast op mijn pad komt. Misschien kom ik wel op een geweldig idee voor een bedrijf, waarvan ik sterk aanvoel dat ik het moet uitwerken en word ik via die manier toch weer ondernemer. Of misschien vind ik een mooie baan en ga ik toch weer in loondienst werken… Wie weet wat de toekomst brengt!

Ik ben heel benieuwd of deze gedachten herkenbaar zijn voor overige freelancers/ondernemers? Laat het me vooral weten!

PS Een korte update een jaar later: na mijn zzp-opdracht kwam er vrijwel meteen een vergelijkbare opdracht op mijn pad. En daarna weer een, waar ik de komende zes maanden aan werk. Ik heb nu enige zekerheid qua inkomen – tenminste voor een aantal maanden – maar mag wel werken waar en wanneer ik dat wil, zolang ik mijn deadlines haal. Zo kan het dus ook: een mix van in loondienst en als freelancer werken 😉